دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: تقویت فرهنگ عمومی راهی برای افزایش هم‌بستگی اجتماعی است فرهنگ عمومی، زیربنای سلامت جامعه است درگذشت «کوئینسی جونز» تهیه‌کننده آثار مایکل جکسون در ۹۱ سالگی تسهیلات تبصره ۱۸ وزارت فرهنگ به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ اکران سیار «آسمان غرب» میلیاردی شد «سعیداسلام‌زاده» مدیر روابط عمومی معاونت هنری شد دلیل تعطیلی برنامه «شیوه» شبکه چهار چه بود؟ نگاهی به مجموعه‌داستان «نیمۀ تاریک ماه» هوشنگ گلشیری نگاهی به ذات سیال «فرهنگ عمومی» و آیین‌نامه‌های بدون ضمانت اجرایی صفحه نخست روزنامه‌های کشور - دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳ «دزدان دریایی کارائیب» جدید بدون حضور جانی دپ پیام رئیس انجمن بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان منتشر شد انتشار نسخه مجازی آلبوم عاشقانه «نوازشگر» چرا «سفره ایرانی» کیانوش عیاری پس از ۲۰ سال هنوز اکران نشده است؟ حکایت آبی که صدراعظم نخورد درباره عکاسی تئاتر که پس از ۷ سال به جشنواره رضوان اضافه شد معرفی چند کتاب برای علاقه ­مندان به یادگیری وزن شعر | آراستن طبع موزون
سرخط خبرها

«جهان شهر»‌ی مشهد، پشتوانه تاریخی دارد

  • کد خبر: ۲۰۳۲۱۸
  • ۱۰ دی ۱۴۰۲ - ۱۳:۳۹
«جهان شهر»‌ی مشهد، پشتوانه تاریخی دارد
مشهد فقط یک شهر در شمار شهر‌های ایران نیست؛ مشهد نماینده و میراث بر تاریخ، فرهنگ، ادبیات و دین و آیینی است که امروز در این شهر با مرکزیت خراسان رضوی شکل گرفته است.

اگر می‌گوییم مشهد باید نام و نشانی در گاه شمار ایرانی داشته باشد، هزار دلیل ریزودرشت را می‌شود ردیف کرد که هرکدامش برای این هدف کافی است. گذشته از وجود بارگاه حضرت رضا (ع) که خود به تنهایی دلیلی قوی است؛ این شهر ظرفیت‌های تاریخی و علمی و فرهنگی فراوانی دارد که نمی‌توان از آن چشم پوشید.

ابتدا یادآوری این نکته هم می‌تواند خود سند و گواهی مهم باشد بر این ادعا که در روزگار ما مشهد تنها شهری است که در گستره خراسان بزرگ، با این وسعت و جمعیت و امکانات، خراسان تاریخی و فرهنگی را نمایندگی می‌کند و به تعبیری خلاصه و عصاره آن روزگار درخشان و بزرگ است. این شهر می‌تواند با لحاظ کردن همه آن بار تاریخی که بر دوش دارد، جلوه‌های متکثر خراسان بزرگ را در خود داشته باشد.

ازاین رو، مشهد فقط یک شهر در شمار شهر‌های ایران نیست؛ مشهد نماینده و میراث بر تاریخ، فرهنگ، ادبیات و دین و آیینی است که امروز در این شهر با مرکزیت خراسان رضوی شکل گرفته است.

چقدر این شهر و ویژگی‌های تاریخی و فرهنگی این شهر می‌تواند با عنوان «جهان شهر» نسبت تنگاتنگ برقرار کند. (البته یادآوری این نکته ضروری است که تعبیر «جهان شهر» در مهندسی شهرسازی معنا و تعریف خاص خودش را دارد و باید در راهبرد‌های کلان جهان شهری مدنظر قرار گیرد.)

حال که باورمندیم مشهد میراث دار این جغرافیای فرهنگی و تاریخی به نام «خراسان» است، رسیدن به نقطه فهم «جهان شهر»‌ی زمانی مفهوم پیدا می‌کند که این دایره وسیع به درستی و کامل دیده شود. این موضوع کاملا روشن است که وجود بارگاه حضرت رضا (ع) قطب معنوی و دینی و مذهبی را در این اقلیم سامان داده است که در گستره دینی با مفهومی به نام «توس» گره خورده است؛ یعنی همان سرزمینی که آهنگ گام‎های هشتمین سلاله پیامبر (ص) در آن طنین انداز شده است.

درواقع «توس» میراث مشترک دو فرهنگ ایرانی اسلامی است که از سویی با وجود بابرکت حضرت رضا (ع) پیوند دارد و از سویی وام دار تاریخی کهن و ملی از سرزمینی است که مهد علم و دانش و فرهنگ و ادب و هنر است. ازاین رو، نباید مشهد را دست کم گرفت و باید باور کرد که جلوه‎های درخشان آن، زیب و زینت دفتر فرهنگ ایران است و در فهرست بلندبالای هنر و ادبیات این دفتر نام مفاخر و مشاهیر نام برداری قرار دارند که هرکدام افتخاری برای ایران  هستند.

مشهد با این پیشینه و این تاریخ و این شمار هنرمندان و ادیبان، می‌طلبد بیش از آنچه می‌بینیم و هست، در نگاه صاحبان قدرت و مکنت و مدیریت و سیاست به چشم آید. به چشم آمدنی که برخاسته از فهم و درایت فرهنگی باشد.

اینجا خاستگاه زبان فارسی است و آرامگاه زنده کننده آن؛ او کاری کرد تا این کاخ بلند زبان فارسی بی گزند ز هر باد و بارانی برای روزگاران پیش رو به یادگار بماند و نشان هویت ایرانیان باشد. اینجا اقلیم شعر است و پاتوق بسیار شاعرانی که هرکدام میاندار محافل شعری در کشور شدند.

ادبیات، موسیقی، هنر‌های تجسمی، تئاتر و سینمای مشهد نیز نمایندگان شایسته‌ای در سپهر فرهنگی کشور دارد و هویت مشهدی آن‌ها افتخاری برای این شهر است. مشهد دانشگاهی دارد که از جمله دانشگاه‌های پرسابقه کشور است. حوزه علمیه اش در جهان اسلام شناخته شده است.

این شهر به هنرمندان و شاعران و نویسندگانش در عرصه ادبیات و هنر انقلاب و دفاع مقدس می‌بالد و همه این داشته‌ها و سرمایه‌ها می‌طلبد که نگاهمان به فرهنگ و هنر و ادبیات مشهد شعاری و تزیینی نباشد و هم برنامه ریزی دقیق و منسجمی داشته باشیم و هم همه هویت فرهنگی و تاریخی را در این برنامه ریزی‌ها لحاظ کنیم؛ نه مقطعی باشد و نه زینت المجالسی و نه گزینشی. پس مشهد روزی به نام می‌خواهد تا بیشتر دیده شود و فرصتی برای یادآوری داشته‌های تاریخی و فرهنگی اش.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->